1. ค่าไตคืออะไร

ค่าไตที่หมอมักจะดู มี 2 ตัวหลักๆ คือ

• ค่า Creatinine (Cr) : เป็นสารของเสียในเลือดที่ไตกรองออกมา หากค่านี้สูงกว่าปกติ อาจบ่งบอกว่าไตทำงานไม่ดี
• ค่า GFR (Glomerular Filtration Rate) : เป็นค่าที่คำนวณจากครีเอตินิน เพศ อายุ น้ำหนัก เพื่อดูว่าไตกรองเลือดได้ดีแค่ไหน

2. ค่า GFR เท่าไหร่ถึงถือว่าเป็นโรคไต

• GFR มากกว่า 90 : ไตทำงานปกติ
• GFR 60-89 : ไตเริ่มเสื่อมเล็กน้อย ต้องดูแลตัวเองมากขึ้น
• GFR 30-59 : ไตเสื่อมระดับกลาง ต้องพบแพทย์และปรับพฤติกรรม
• GFR 15-29 : ไตเสื่อมรุนแรง ใกล้เข้าสู่ภาวะไตวาย
• GFR น้อยกว่า 15 : ไตวายระยะสุดท้าย ต้องเตรียมล้างไตหรือเปลี่ยนไต

3. ค่า Creatinine เท่าไหร่ผิดปกติ

• ผู้ชาย : มากกว่า 1.2 mg/dL ถือว่าสูงผิดปกติ
• ผู้หญิง : มากกว่า 1.0 mg/dL ถือว่าสูงผิดปกติ

อย่างไรก็ตาม ค่านี้ต้องดูควบคู่กับ GFR เสมอ เพราะบางคนแม้ครีเอตินินไม่สูง แต่ GFR อาจลดลงได้

4. ทำอย่างไรถ้ามีแนวโน้มเป็นโรคไต

• ลดเค็ม ลดอาหารแปรรูป
• ดื่มน้ำในปริมาณที่พอเหมาะ
• งดบุหรี่ และลดแอลกอฮอล์
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
• ตรวจสุขภาพประจำปี

หากใครมีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน หรือความดันสูง ยิ่งต้องดูแลไตให้ดีเป็นพิเศษ เพราะสองโรคนี้เป็นสาเหตุหลักของไตเสื่อม

แหล่งที่มา

• สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย (The Nephrology Society of Thailand)
• ข้อมูลจากกรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข